Vlierbloesem

VLIERBLOESEM…LEKKER, GEZOND, HEILZAAM, EN….GRATIS VAN MOEDER NATUUR!

Vlierbloesem, ook wel “ vlier” genoemd is een struik die 3 tot 10 meter hoog kan worden. De officiële naam van de vlier is “ Sambucus nigra”. De schors van de vlier is diepgegroefd en kurkachtig. De gebogen takken zijn vrij gemakkelijk breekbaar en zijn gevuld met een witachtig merg. De groene bladeren geveerd met langwerpige, ei-ronde fijn getande blaadjes. De bloesem vormt samen een vlakke, schermvormige pluimen. Deze kunnen zich verbreden van 10-24 cm. Ze zijn te vinden aan het einde van de takken. De bloemetjes zijn klein, wit, geurig en stervorming. De helmknoppen zijn geel.

De bloei begint in Mei tot begin Juli. De besjes zijn aanvankelijk rood van kleur, maar worden later zwart en zijn zo rond September /Oktober rijp. Het sap van de besjes is zuur van smaak. De bestuiving van de vlier vindt plaats door insecten. De rijpe bessen worden vaak in de herfst geplukt om sap te persen. De bessen zijn licht giftig en dienen eerst te worden gekookt.

De vlier gedijt het beste op licht vochtige tot droge grond, in een zonnig tot half beschaduwd gebied. Ze zijn te vinden tussen struikgewassen, lichte loofbossen, rivieroevers en wilgenbossen.

Niet alle delen van de vlier zijn eetbaar. Wat we wel kunnen gebruiken:

JONGE SCHEUTEN

Deze jonge scheuten zijn zeer onbekend en daarom ook zeer weinig gebruikt van de vlier. En dat is een beetje jammer want deze jonge scheuten zijn heel erg lekker. De jonge scheuten van de vlier wordt ook wel “ de Nederlandse bamboe” genoemd. De jonge scheuten kun je het beste in April tot Mei ( voor de bloesem inzet) plukken, dan zijn ze nog niet “ houtig”.

BLOEMKNOPJES VLIERKOPPENKNAPPERTJES

De schermen van de bloemknopjes ontpoppen zich zo rond Mei. De nog niet onttrokken bloempjes kun je eten, maar er is wel enige voorzichtigheid geboden. Ze bevatten een klein gehalte aan blauwzuurglycosiden. Net voordat vlierbloesem gaat bloeien kun je de schermen oogsten en de bloemknoppen van de schermen halen. Maak een zoutoplossing van ½ liter water met ½ eetlepel zout. Zet hier de bloemknoppen in drie dagen donker en koel weg. De knoppen zeven en spoelen. Dep de knoppen droog. Verwarm  voor een bakje van 150 cc aan bloemknoppen ongeveer een ½ liter witte wijnazijn met ½ teentje knoflook, ½ theelepel zout, ½ theelepel gemalen zwarte peper en wat foelie. Meng dit warm met de bloemknoppen en doe dit alles in kleine jampotjes. Zet zeker 4 weken weg om de smaak te laten ontwikkelen. Smaakt heerlijk, maar wat anders dan kappertjes, gebruik is hetzelfde. Eet geen grote hoeveelheden tegelijk, i.v.m de blauwzuurglycosiden.

BLOESEM

Met bloesem kun je veel kanten op. Het kan vers of gedroogd worden gebruikt of worden gekookt om er siroop van te trekken. Wanneer de bloemschermen veel geel stuifmeel bevat ( eind Mei) kunnen ze worden geoogst. Gedroogd kun je de bloesem een jaar bewaren, en gebruiken voor thee. Bewaar de gedroogde bloesem in een licht en lucht afgesloten pot. De bloesem is meest populair van de vlier.

BESSEN

De bessen kunnen worden gebruikt voor siroop, sap of jam te maken. Pluk geen onrijpe bessen, deze zijn giftig. Het lekkerste sap verkrijg je door de besjes een nacht lang in suiker te laten staan en het sap te onttrekken door osmose. Het sap dat op deze manier is gewonnen mist de wat scherpe, medicinale smaak die het krijgt wanneer de bessen simpelweg worden gekookt. Helaas moet het sap alsnog gekookt worden omdat de bessen sambunigrine bevatten en dat onschadelijk gemaakt wordt door koken. De bast van de vlier wordt niet gebruikt. De bladeren worden alleen voor uitwendig gebruik gebruikt.

Vlierbloesem bevat verder looistoffen, slijmstoffen, triterpenen, fenolzuren, p-coumaarzuur en feruleenzuren, etherische oliën, stereopen, vetzuren, appelzuren ( organische zuren) , valeriaanzuur, en wijnsteenzuur. De bessen hebben een iets andere samenstelling. 

Vlierbloesem is in de wetenschap ook met open armen ontvangen. De werkingen zijn in talloze studies bewezen, en dit geeft vele mogelijkheden. Hieronder enkele geneeskrachtige werkingen van de vlierbloesem:

– griep, girale aandoeningen

– werkt zweet-afdrijvend

– diverse kinderziekten

– verkoudheid

– koorts

– helpt vochtopeenhopingen tegen te gaan

– bloedzuiverend

– tegen voorjaarsmoeheid

– ontstekingsremmend

– werkt tegen keel, neus, en mondproblemen ( o.a door te gorgelen) 

– Ondersteunt je cardiovasculaire systeem

– werkt ontspannend en rustgevend

– goed voor de ogen

Vlierbloesem kun je zowel inwendig als uitwendig gebruiken. Vele mondproblemen zijn bijvoorbeeld te verzachten door te gorgelen met vlierbloesem sap of extract. Gebruik je vlier in de vorm van lotion. kan de bloesem helpen bij kneuzingen zwellingen, of een droge en schrale huid. De bloesem kan ook helpen tegen jeuk en uitslag.

Vlier heeft een zweetdrijvende werking en daarom kan de plant goed worden ingezet bij griep. De proteïnen die in de bloesem van de plant zitten, spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van bacteriële infecties en versterken bovendien het afweersysteem van het lichaam. De bloesem werkt niet alleen antiseptisch, maar zorgt er ook voor dat nieuwe virussen uit het lichaam geweerd worden en dit betekent dat je minder snel ziek kan worden. Kortom: vlier helpt niet alleen als je al griep hebt, maar kan ook helpen voorkomen dat je griep krijgt door het afweersysteem te versterken. Door de werking van vlierbloesem op het gebied van griep, kan de bloesem voorgeschreven worden bij grippale aandoeningen, griep, verkoudheden (eventueel met koorts) en diverse kinderziekten die door een infectie veroorzaakt zijn. De bloesem kan bestaande klachten drastisch verminderen, maar bij het juiste gebruik van de bloesem kunnen de klachten ook helemaal verdwijnen.